İlgi çeken yazı dizimizin bu bölümünde herhangi bir aleti önermeyeceğiz. Sık sık dile getirmiştik, piyasada kusursuz bir tane bile çok amaçlı alet mevcut değil diye. Bu yazımızda, ideal boyut ve ağırlıkta bir alet için en iyi ve uygun edevatları seçiyoruz. X modelin bıçağı, Y modelin tornavidası, vs… gibi. Dolayısıyla, bu yazı kapsamında şu ana kadarki tavsiye ettiğimiz modellerden edevatlar olacağı gibi, tavsiye etmediğimiz marka ve modellerden de bazı edevatlar olacak. Seçim nedenlerimizi de açıkladığımız bu yazıda, bir nevi ‘Evrenin Koruyucusu Voltron’ı oluşturuyoruz. Çerçeve ve edevat bazında bazı görseller paylaşsak da bitmiş ürünü, yani Voltron’ı sizlerin hayal gücünüze bırakıyoruz.
Böyle bir yazıya neden gerek gördük? İki önemli sebep:
- Farklar detaylarda gizlidir. Bir aleti bir bütün olarak değerlendirmekten ziyade, edevat bazında ‘ideali’ belirlerken, daha önce paylaşmadığımız ve ilginizi çekeceğini düşündüğümüz bazı ince detaylara değiniyoruz.
- Edevat bazında değerlendirme, sizin, amacınızı ve böyle bir aletten beklentilerinizi belirlemede daha doğru bir yaklaşımdır ve sizi, daha önceki tavsiyelerimizden farklı aletlere yönlendirebilir. Daha önce belki de ‘en iyi’ diye tavsiye ettiklerimizi hiç düşünmeyebilir, başka seçenekleri dikkate alabilirsiniz. Yalnız, böyle bir şey söyledik diye, birkaç edevatını ilk tercih olarak sunduğumuz Leatherman Free P4’e yönelmeyin hemen. Konumuz değil, ama türlü sebeplerden, aleti tavsiye etmiyoruz.
Detaylara geçmeden, özet niteliğinde bir tablo paylaşmayı uygun gördük. Bu tabloda, seçtiğimiz edevatları, marka ve modelleri bir bakışta görebilir, detayları bu tabloya göre takip edebilirsiniz:
Genel Tasarım ve Çerçeve
Öncelikle, acil durumlar için önem derecesine göre bizce önemli olan unsurlar:
- Alet kapalıyken bazı edevatlara tek elle erişim. Özellikle bıçaklar ve ip kesici. Ayrıca, aletin kendi ağırlığından bir çekiç gibi faydalanmak da önemli. Çerçevenin bu amaçla kullanılabilmesi için de en azından bir tarafının Leatherman Rebar veya Super Tool 300 (ST300) gibi kapalı olması gerekir. Çekicin ayrı bir edevat olarak sunulduğu tasarımları, gereksiz boyut ve ağırlık olarak görüyoruz.
- Aletin hem kapalı hem açık pozisyonda, sıkıca kavramaya elverişli olması. Elin herhangi bir tarafını kıstırıcı, acıtıcı, kesici, ele batan çıkıntı, köşe, nokta olmayacak şekilde bir tasarım.
- Aleti açmadan kullanabilmeyi maksimize edici, mümkün miktarda çerçeveye entegre edevatların olduğu bir tasarım hem kullanım pratikliği hem de aletin içerisine eklenecek malzemeyi azaltması açılarından önemli.
Bu yüzden, yarı açık yarı kapalı, hibrit bir model tercihimizdir. Maalesef böyle bir tasarım şu an piyasada mevcut olmadığından, tabloda belirttiğimiz modellerin akıllı bir kombinasyonu olabilir.
Zargana Uç Pense ve Penseye Entegre Değiştirilebilir Kablo Kesiciler
Daha önceki yazılarımızda detaylı anlattık. Bu konuda Leatherman’ın ağır iş sınıfı pense başı ilk tavsiyemizdir. Olur da taşınırlık için ideal boyutlarda bir çerçeveye Surge veya ST300’ün pense başı ve entegre kablo kesicileri büyük gelirse, biraz daha ufak olan Rebar’ın pense başı aynı tasarımıyla ikinci tavsiyemizdir.
Ana Düz Bıçak
Çerçeve tasarımında belirttiğimiz 2. maddeye dikkat çekmek istiyorum. YouTube’da ve internette ST300 ve Rebar’ın penselerini sıkmanın, el için ne kadar rahatsız edici olduğuna dair onlarca görüş var. Ama bir kişi bile Surge veya Wave modellerinde, aletler kapalı halde bıçakları kullanılırken, aleti sıkıca kavramanın verdiği rahatsızlıktan bahsetmiyor. Ben söyleyeyim “çok daha kötü.” Zaten, Wave’deki el kıstırma sorunu bilinen ve sıkça dile getirilen bir şikâyet ve sorunun kökü aynı. Surge, Wave, Charge modellerindeki bıçak dizaynı. Daha spesifik olursak, bu bıçak dizaynını bir bıçak olarak ne kadar beğensek de bıçak omurgasındaki kambur kısmı çerçeve dışına fazla taşıyor. Bu da sıkı kavramalarda eli acıtıyor ve Wave ve Charge modellerinin kısa boyutundan dolayı ayrıca eli kıstırmaya kadar gidiyor.
Bundan dolayı, böyle bir omurgası olmayan ve bir bıçak olarak beğendiğimiz Free P4 modelindeki tasarım ilk tercihimiz olmakla birlikte biraz daha büyüğünü tercih ederiz. Tekrar belirtelim, MUT’taki en iyisi olmak üzere, Surge ve Wave’deki bıçakları bıçak olarak çok beğeniyoruz. Hatta, Charge TTI’daki S30V paslanmaz çelikten olan bıçak böyle bir alette malzeme olarak süper. Hafif modifiye edilirlerse veya tasarlanacak yeni çerçeveye eli rahatsız etmeyecek şekilde yerleştirilirlerse ne âlâ…
Alternatif Tırtıllı Bıçak
Ana bıçakla aynı sebeplerden dolayı ilk tavsiyemiz yine Free P4’daki bıçaktır. Burada neden en üst tavsiyelerimizden ST300 ve Rebar’ın bıçaklarını seçmediğimi de belirteyim. Hem ST300 hem Rebar alet olarak kesinlikle üst tercihlerimizden olup, maalesef bıçakları en iyi ve sağlam dizaynlar değil. Kesinlikle iş görürler, sadece biraz çakı bıçağı gibi ince kalıyorlar. Bu edevattaki ikinci tavsiyemiz Charge’ın tırtıllı bıçağı ise, diğer hiçbir modelde olmayan ucundaki ip kesiciyle ekstra bir opsiyon daha sunması açısından iyi bir alternatif. Gerekli mi? Hayır! O bıçağı yerinden çıkarıyorsanız, bıçağın kendisiyle ipi kesersiniz zaten. O yüzden bir ip kesici için ilk tercihimizi aşağıda açıklıyoruz. Yukarıdaki seçimlerimizden bağımsız olarak en iyi tırtıllı bıçağın Surge de olduğunu da burada belirtiyorum.
Tahta/Plastik Testeresi
En iyisi MUT modelinde olmakla birlikte, MUT’taki testere ve bıçağın diğer tüm modellerden daha büyük ve kalın olduğunu belirteyim. Dolayısıyla, günlük taşınabilir boyut ve ağırlıkta olacak bir alete istediğimiz tüm edevatların sığdırılması açısından, ikinci en iyi testereye sahip ST300’ü ilk tercih olarak belirttik. Olur da törpü kısmında detaylı açıkladığımız bir modülerlik söz konusu olursa Surge’ün modüler testeresi alternatifimizdir.
Modüler Törpü, Biley, Metal Testeresi Kombinasyon
Alette bulunmasını istediğimiz tek çıkar-tak (modüler) edevat. Aslında bu edevatta direkt Surge’deki modüler tasarımı tarif ediyoruz, zira uyduruk bir çıkar-tak sistem değil. Çok pratik ve sağlam. Daha önce anlattığımız gibi bu edevatın modüler olmasını istememizin sebebi, özellikle bileyicinin çıkarılabilir olması ki aletteki bıçaklar bilenebilsin. Yoksa, diyelim yanınızda sadece Wave veya Charge var ve bıçaklarının bilenmesi gerekiyor. Eeee! Aletlerde elmas bileyici var, çok güzel, ama alete takılı ve sabit, bıçakları nasıl bileyeceksiniz? Surge’ün modüler dizaynı tamam, peki tabloda niye ilk tercihimiz ‘YOK’?
- Victorinox Swisstool’daki (hem Swistool X hem Spirit X) törpü dokusu, Surge’ün hatta Leatherman’ın diğer tüm modellerindeki törpü dokularından daha agresif ve iyi.
- Victorinox törpü kenarı gerçek bir metal testeresi ve çok başarılı. Leatherman törpülerinin kenarı metale ancak çentik atabiliyor.
- Ayrıca Surge’deki modüler sistemin kök kısmı mevcut tasarımda ele batan cinsten, bu kökün biraz modifiye edilmesi veya yeni çerçevenin ona göre tasarlanması gerekiyor.
Dolayısıyla asıl tercihimiz, Surge’ün elmas bileyicisi ve genel modüler tasarımı ile Victorinox’taki törpü ve metal testeresini kombinasyon halinde sunan bir tasarımdır.
Yıldız Tornavida
Daha önceki yazılarımızda anlattığımız gibi ilk tercihimiz ST300’deki sabit, uzun şafta sahip ve 3D dizayn. Üstelik 1 ve 2 no.lu uç vazifesi görüyor. Rebar’daki de hemen hemen aynısı olmakla birlikte sadece biraz kısa, ama 3D tasarımı farklı, daha kalın ve sağlam. Alternatif olarak da yine aynı tasarıma sahip Victorinox Spirit X diğer önerimiz. Spirit X’in alternatif olmasının tek sebebi de yıldız ucun genel olarak tüm alette kullanılan çelik cinsinden olması dolayısıyla biraz kaygan olması. Bu uç, siyah renkli aletlerde kullanılan siyah oksit ile kaplansa ilk tercihimiz olurdu. Gerek Surge gerek MUT gerekse en başarılı tornavida tasarımına sahip Gerber Center Drive’ı modülerlik sebebiyle uçlarla uğraşmamak için bu listeye almadık. Tornavidayla işi çok olanlar için tekrar belirtelim, çıkar tak uçlu dizaynda, Gerber Center Drive’ın üstüne yok.
Medium Düz Tornavida
Yine aynı sebeplerle ST300’deki model ilk tavsiyemizdir. Tek farkı düz tornavida olduğundan 3D olmasına gerek yok. 2D tasarım kabulümüz. Alternatif olarak da biraz daha kısa olan Rebar. Medium tornavida hemen hemen tüm düz tornavidalık işlerinizi görür. O yüzden küçük ve daha büyük boyları ya başka edevatlarla kombinasyon ya da çerçeveye entegre şekilde tavsiye ediyoruz.
Delici, Dikici, Kazıyıcı
ST300 ve Surge’deki tasarım aynı ve çoğu yerde bu sınıfın en iyisi olarak kabul edilse de bizim seçimimizde ikici sırada kalıyor. Çünkü, garip bir biçimde, kazıyıcı boyunca uzanan oluk şeklinde ince kenarlı bir alt yapıya sahip. Bu, bizce, edevatı biraz kırılgan yapıyor. İlk tercihimiz Rebar’daki tasarım boyut olarak aynı yani ST300 ve Surge’den aşağı kalır bir tarafı yok ve böyle ince bir oluk da yok. Kazıyıcısı altıyla üstüyle sağlam tek parça bir çelikten ibaret. Başka alternatifler değerlendirirseniz, dikkat edilmesi gereken, sivri uçlu bir delici, dikiş için delici uca yakın bir göz/delik ve kazımak için keskinleştirilmiş bir kenarın olması. Bazı aletlerde hepsi birden yok veya iyi değiller.
Konserve Açacağı, Küçük Düz Tornavida, Kapak Açacağı
Victorinox’un hemen hemen tüm çakılarında olan 2’li kombinasyon dizayn tavsiyemiz olup, bu tasarım Leatherman’ın kapak ve konserve açacağı kombinasyonuyla birleştirilerek 3 hatta 4’lü kombinasyon olarak geliştirilebilir. Kapak açacağı olarak belirttiğimiz MUT’taki çerçeveye entegre tasarım ilk tercihimiz olsa da bunun sunulamadığı halde, kapak açacağını da içeren çoklu kombinasyon tasarım yerden tasarruf ettirir. Küçük düz tornavidaya önem verenler ve bunun ayrı bir edevat olması gerektiğine inananlar için ayrıca bir parantez açmak istiyorum. Rebar’ın küçük tornavidası, ağır iş sınıfındaki ağabeyi ST300 ve Surge’dekilerden daha uzun bir şafta sahip, yani daha iyi.
Makas
Çok amaçlı aletler içerisinde en başarılı bulduğumuz Surge’un makasını tavsiye etmedik çünkü büyük. Boyut ve ağırlığa negatif etkisi olacaktır. O yüzden, Free P4’daki yine etkili ve biraz daha küçük olan model ilk tercihimiz olmakla birlikte, yine etkili ve daha da küçük olan Wave’deki model de alternatifimiz. Makaslarıyla meşhur Victorinox’u tercih etmememizin bir sebebi Swisstool X’teki ince tel yay (bu tip aletlerde ince abidik gubidik malzemeleri tutmuyoruz) diğer sebebi de Spirit X’teki makas ağzının çok dar olması. Yoksa keskinliklerine diyecek bir şey yok. Tekrar ediyoruz, bu tip aletlerde hem sağlamlık hem işlev önemli.
Kazıyıcı/Yontucu (Chisel), 2 Farklı Boy Kablo Soyucu Kombinasyon
Victorinox’un hem Swisstool X hem de Spirit X modellerinde olup başka hiçbir alette olmayan bu başarılı edevat, başlıkta belirttiğimiz özelliklerden de farklı birçok amaç için kullanılabilir, harikulade bir edevat olup mutlak tavsiyemizdir.
İp Kesici
MUT’ta sunulan çerçeveye entegre tasarımıyla başka alternatifi yok. Belki şart değil hatta MUT’taki sunum şeklini daha önce açıkladığımız gibi biraz tehlikeli buluyoruz, ama bizce hazırda bulunması avantaj olan bir edevat. 5. Round yazımızda belirttiğimiz değişiklikle bir survival aleti için vazgeçilmez olur.
Büyük Düz Tornavida, Levye Kombinasyonu
Belirttiğimiz çerçeveye entegre bir model henüz piyasada yok. Mevcut aletlerde:
- Leatherman, büyük düz tornavidaları başlı başına bir edevat olarak sunuyor ve bunlar belki konserve, boya kutu kapaklarını kaldırmak için hafif levye görevi de görüyor.
- Victorinox, büyük düz tornavidasını küçük çakılarında bile kapak açacağı ucuna yerleştirerek 2’li kombinasyon şeklinde sunuyor.
- Gerber ise Center Drive modelinde kedi patisi çivi sökücü bir levyeyi kapak açacağıyla kombinasyon olarak sunuyor.
Yukarıdaki tüm edevatlar başarılı olsalar da hiçbiri gerçek bir levye görevi görecek kapasitede değiller. Levye görevi görebilmesi için hatta büyük düz tornavidanın gerçek gücünü gösterebilmesi için aletin tüm çerçevesi üzerinden güç/tork verilebilmesi gerek. O yüzden çerçeveye entegre bir tasarımda ısrarcıyız.
Ateş Çubuğu
İhmal edilen bir edevat olup Survival amaçlı bir alette mutlak olması gerekli bir özellik. Evet, Leatherman Signal modelinde aletin gövdesine gizlenir küçük bir model sunuyor. Evet, Victorinox, türbişona iliştirebilir yine küçücük bir model geliştirmiş. Ve en önemlisi ikisi de iş görüyor, ama çok uyduruklar ve düşüp kaybolma ihtimalleri yüksek. İstediğimiz cins henüz piyasada olmamakla birlikte yine daha önce belirttiğimiz gibi MUT’taki silah demonte çubuğu ile aynı tasarım ve boyutta bir çubuğun geliştirilmesi hiç zor deği. Vida köklü bu çubuk hem çok sağlam biçimde alette takılı tutulabilir hem de istenildiğinde çıkarılabilir ve değiştirilebilir.
Bağlama Halkası
Mevcut hiçbir çok amaçlı aletin sunduğu bağlama halkasını beğenmiyoruz. Bunların çoğu bir edevat gibi aletin içinden açılır kapanır şekilde sunuluyor, yani boşuna yer kaplıyorlar ve biraz keskin sayılırlar. Çerçeveye entegre tek tasarım Gerber Center Drive’da, ama o da plastik ve fazla büyük. Bu tip aletlerde plastik parça pek görmek istediğimiz bir malzeme değil, o yüzden Center Drive’daki halkayı bir fikir niteliğinde listemize alternatif olarak aldık. Birinci tercihimiz Leatherman Raptor Rescue ise çok amaçlı bir alet değil, ama çerçeveye entegre gayet küçük, kullanışlı ve sağlam bir halkaya sahip ve keskin hiçbir tarafı yok. Aynı basit dizayn neden çok amaçlı aletlerde olmaz, anlayamıyoruz.
Cep Klipsi
Belki bir aksesuar ama hem alete takılı olduğundan hem de aleti taşımada harici kılıf veya karabinere alternatif olduğundan, ki biliyorum birçok kullanıcı bu aletleri malum klipsle cebinde taşıyor, listemizde değerlendirmek istedik. Ayrıca, cep klipsi deyip de geçmeyin, ilk tercihimiz MUT’taki klips, harika bir tasarım ve 2 torx vidasıyla alete çok sağlam tutunuyor. İkinci tercihimiz Free P4’da aynı sağlamlığı, aynen MUT’taki gibi alete tutturan 2 vidayla sunuyor. Görsellerimizde en sağdaki Wave gibi diğer modellerin cep klipsleri ince ve tek vidalılar. Favori aletlerimizden Leatherman Rebar ve ST300 ile Victorinox’un tüm modelleri cep klips opsiyonu sunmuyor bile.
Bir Cevap Yazın